ทำงานออฟไซค์ ไม่ต้องรับผิดทางละเมิด

ข้อเท็จจริง

                    มีผูู้ร้องเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลเกี่ยวกับการจัดซื้อวัสดุในการป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัยในปี พ.ศ. ๒๕๔๙ ว่า มิได้มีการจัดทำรายงานการจัดซื้อจัดจ้าง และคณะกรรมการจัดซื้อโดยวิธีพิเศษไม่มีการประชุมการกำหนดราคาจำนวนการจัดซื้อจัดจ้าง วัน เวลา และสถานที่ส่งมอบและการตรวจรับพัสดุไม่เป็นไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพัสดุขององค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และที่แก้ไขเพิ่มเติม เป็นเหตุให้องค์การบริหารส่วนตำบลได้รับความเสียหายคิดเป็นเงิน จำนวน ๑,๘๒๕,๙๗๖.๕๖ บาท

คำวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาความรับผิดทางแพ่ง
                   ตามสำนวนการสอบสวนข้อเท็จจริงปรากฏว่า ในช่วงเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๔๙ ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๙ ได้เกิดอุทกภัยในเขตพื้นที่ตำบล ร. ซึ่งเป็นพื้นที่รับผิดชอบขององค์การบริหารส่วนตำบล ทำให้ในช่วงระยะเวลาดังกล่าวที่ตั้งขององค์การบริหารส่วนตำบลถูกน้ำท่วม คงเหลือพื้นที่ป้องกันเฉพาะตำบล ห. จึงได้มีการย้ายที่ทำการไปยังวัดเป็นสถานที่ทำการขององค์การบริหารส่วนตำบล ร.เป็นการชั่วคราว ซึ่งในการดำเนินภารกิจในการป้องกันน้ำท่วมดังกล่าว นาย ป. นายกองค์การบริหารส่วนตำบลในขณะนั้น ได้ดำเนินการสั่งซื้อทรายถม กระสอบทรายและเสาเข็มไม้ เพื่อใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาน้ำท่วมในเขตพื้นที่รับผิดชอบขององค์การบริหารส่วนตำบลไปก่อนแล้วจึงจัดทำเอกสารการจัดซื้อจัดจ้างขึ้นภายหลังน้ำลด โดยได้จัดทำสัญญาซื้อขายกระสอบทรายและเสาเข็มไม้ จาก นาง บ. ตามสัญญา ลงวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๔๙ เป็นเงินจำนวน ๙๓๙,๔๐๐ บาท และทำสัญญาซื้อขายทรายถมจากนาย ว. ตามสัญญาลงวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๔๙ เป็นเงินจำนวน ๙๐๔,๔๐๐ บาท ซึ่งปรากฏเอกสารระบุว่า ผู้ขายได้จัดส่งวัสดุในการป้องกันน้ำท่วมตามหมู่บ้านแต่ละจุดที่ต้องการ และมีผู้ใหญ่บ้านหรือสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลในแต่ละหมู่บ้านเป็นผู้ลงชื่อตรวจรับวัสดุในใบส่งของชั่วคราวไว้แทน เนื่องจากคณะกรรมการตรวจรับพัสดุมิได้อยู่ในพื้นที่ที่มีการนำวัสดุไปส่งมอบและได้นำวัสดุไปใช้ในการป้องกันน้ำท่วมแล้ว ต่อมาได้มีการจัดทำฎีกาเบิกจ่ายเงินให้แก่ผู้ขาย ซึ่งหัวหน้าส่วนการคลังได้มีบันทึกข้อความลงวันที่ ๑๙ ธันวาคม ๒๕๔๙ เสนอนายกองค์การบริหารส่วนตำบลผ่านปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลทักท้วงว่าการเบิกจ่ายเงินมีหลักฐานไม่ถูกต้อง ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลจึงได้สั่งการให้นิติกรทำการตรวจสอบว่าการจัดซื้อ การตรวจรับ สัญญาและเอกสารอื่นที่เกี่ยวข้องได้ดำเนินการถูกต้องครบถ้วนหรือไม่ นาย พ. นิติกรได้มีบันทึกข้อความลงวันที่ ๒๗ ธันวาคม ๒๕๔๙ เห็นว่า การดำเนินการของเจ้าหน้าที่พัสดุซึ่งมีหน้าที่รวบรวมรายงานการขอซื้อขอจ้าง คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ หนังสือเชิญผู้ขายมาเสนอราคา สัญญาระหว่างนายกองค์การบริหารส่วนตำบลกับผู้ขาย บันทึกคณะกรรมการตรวจรับพัสดุโดยที่เอกสารทุกอย่างลงวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๔๙ ซึ่งการดำเนินการจัดหาพัสดุในวันเดียวนั้นกระทำได้ยากและคณะกรรมการตรวจรับพัสดุลงลายมือชื่อตรวจรับไว้เพียง ๒ ราย จากจำนวน ๖ ราย การดำเนินการจัดหาพัสดุจึงเป็นการไม่ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพัสดุขององค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลจึงขอให้นายกองค์การบริหารส่วนตำบลทบทวนคำสั่งให้เบิกจ่ายเงินอีกครั้ง แต่นาย ป. ยังคงยืนยันให้มีการเบิกจ่ายต่อไป องค์การบริหารส่วนตำบลจึงได้ทำการเบิกจ่ายเงินให้แก่นาง บ. เป็นค่ากระสอบทรายและเสาเข็มไม้ ตามฎีกาเลขที่ ๑ ลงวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๔๙ เป็นเงินจำนวน ๙๓๙,๔๐๐ บาท และเบิกจ่ายเงินให้แก่นาย ว. เป็นค่าทรายถม ตามฎีกาเลขที่ ๒ ลงวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๔๙ จำนวน ๙๐๔,๔๐๐ บาท ซึ่งจากข้อเท็จจริงดังกล่าว แม้ในการจัดซื้อพัสดุในการป้องกันน้ำท่วมจะได้มีการจัดทำเอกสารการจัดซื้อจัดจ้างในภายหลังเนื่องจากองค์การบริหารส่วนตำบลประสบปัญหาและอุปสรรคในการบริหารงานเอกสารในขั้นตอนการจัดซื้อจัดจ้าง จึงมิได้ดำเนินการให้เป็นไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการพัสดุขององค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ในขณะนั้นก็้ตาม แต่เมื่อปรากฏว่าภายหลังได้มีการจัดทำเอกสารตามที่ได้มีการจัดซื้อจริงและผู้ขายได้จัดส่งวัสดุที่ใช้ในการป้องกันน้ำท่วมไปยังพื้นที่ต่างๆ ซึ่งได้มีการตรวจรับพัสดุไว้โดยคณะกรรมการร่วมตรวจรับพัสดุรับรองและตรวจสอบพัสดุฝ่ายสภา และคณะกรรมการร่วมตรวจรับพัสดุรับรองและตรวจสอบพัสดุฝ่ายบริหาร ตามคำสั่งองค์การบริหารส่วนตำบล ลงวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๔๙ ซึ่งได้แต่งตั้งคณะกรรมการทั้ง ๒ คณะ เพื่อร่วมในการตรวจรับพัสดุร่วมกับคณะกรรมการตรวจรับพัสดุได้ลงลายมือชื่อตรวจรับและรับรองว่าได้รับของซึ่งได้ตรวจรับถูกต้องแล้วสมควรเบิกจ่ายเงินให้แก่ผู้ขายได้ ประกอบกับเมื่อได้ตรวจสอบรายการใบส่งของชั่วคราว ปรากฏว่ามีการส่งมอบพัสดุตรงตามที่กำหนดไว้ในสัญญา อีกทั้งไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าราคาวัสดุที่ได้จัดซื้อดังกล่าวมีราคาแพงกว่าท้องตลาดแต่อย่างใด และองค์การบริหารส่วนตำบลได้นำวัสดุไปใช้ในภารกิจป้องกันน้ำท่วมจนสามารถป้องกันน้ำท่วมในเขตพื้นที่รับผิดชอบได้ ดังนั้น แม้ว่าในการจัดซื้อวัสดุป้องกันน้ำท่วมดังกล่าว จะมิได้ปฏิบัติตามระเบียบและขั้นตอนของทางราชการตั้งแต่แรก แต่เมื่อองค์การบริหารส่วนตำบลได้รับมอบวัสดุดังกล่าวไว้ใช้ในราชการแล้ว จึงยังถือไม่ได้ว่าองค์การบริหารส่วนตำบลได้รับความเสียหาย เห็นควรยุติเรื่องความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ได้

เครดิต : คำวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาความรับผิดทางแพ่ง
เรื่องเสร็จที่ สรพ.๘/๒๕๕๖